20 września 2023

W związku z ostatnimi dziejami politycznymi w państwach sąsiadujących z Rzeczpospolitą Polską nasiliły się pytania o polski dokument podróży dla cudzoziemca. W tym artykule tłumaczymy, czym jest polski dokument podróży, kto jest uprawniony do jego otrzymania i na jakich zasadach.

 

Polskim dokumentem podróży jest dokument wydawany przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce zamieszkania cudzoziemca, przeznaczony do posługiwania się nim w Polsce i za granicą. Do innych dokumentów możliwych do otrzymania przez cudzoziemca w Polsce należy zaliczyć: kartę pobytu, polski dokument tożsamości, tymczasowy polski dokument podróży oraz zgodę na pobyt tolerowany.

 

Zgodnie z art. 252 Ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach polski dokument podróży dla cudzoziemca wydaje się cudzoziemcowi, który utracił swój dokument podróży albo którego dokument podróży uległ zniszczeniu bądź utracił ważność, a nie jest możliwe otrzymanie przez cudzoziemca nowego dokumentu podróży, gdy cudzoziemcowi udzielono:

 

  1. zezwolenia na pobyt stały;

  2. zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE;

2a) zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na inne okoliczności, udzielone obywatelowi Białorusi w związku ze wcześniejszym pobytem na podstawie wizy humanitarnej;

  1. ochrony uzupełniającej;

  2. zgody na pobyt ze względów humanitarnych.

 

Wyżej wymieniony katalog jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, iż nie ma możliwości wnioskowania o polski dokument podróży dla cudzoziemca przebywającego w Polsce na podstawie wizy.

 

Ustawa również wyszczególniła podstawy ubiegania się o polski dokument podróży.  

 

W pierwszej kolejności jest nią utrata dokumentu podróży. Za przykład może służyć utracenie paszportu zagranicznego lub jego kradzież. Drugą przyczyną nadania dokumentu podróży wydanego przez polski organ władzy jest zniszczenie dokumentu cudzoziemca. Stopień zniszczenia lub uszkodzenia musi powodować niemożność dalszego użytkowania dokumentu. Trzecią przyczyną jest utracenie ważności dokumentu, np. na skutek odmowy przedłużenia dokumentu przez urząd konsularny kraju pochodzenia cudzoziemca.

 

We wszystkich wskazanych sytuacjach koniecznie musi zaistnieć kolejna przesłanka, a mianowicie — brak możliwości otrzymania przez cudzoziemca dokumentu podróży. Ciężarem potwierdzenia niemożności uzyskania dokumentu w kraju pochodzenia bądź w urzędzie konsularnym państwa pochodzenia obciąża się cudzoziemca. Tytułem przykładu należy wymienić sytuację, w której cudzoziemiec po udzieleniu mu ochrony uzupełniającej jako jednej z form ochrony międzynarodowej na terytorium RP nie jest w stanie utrzymywać kontaktu z krajem pochodzenia.

 

Aby uzyskać polski dokument podróży, cudzoziemiec musi złożyć odpowiedni wniosek do wojewody właściwego ze względu na miejsce jego pobytu. Do wniosku należy dołączyć aktualne fotografie, dokument potwierdzający tożsamość i obywatelstwo cudzoziemca, kserokopię karty pobytu, dokumenty niezbędne do potwierdzenia danych i okoliczności podanych we wniosku oraz potwierdzenie dokonania opłaty skarbowej. Termin rozpatrzenia sprawy wynosi ok. 1 miesiąca. Po zbadaniu wniosku organ wydaje bądź odmawia wydania polskiego dokumenty podróży.

 

W przypadku odmowy udzielenia polskiego dokumentu podróży cudzoziemiec jest uprawniony do wniesienia odwołania od tej decyzji w termie 14 dni od dnia jej doręczenia. Odwołanie wnosi się do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców za pośrednictwem wojewody, który wydał decyzję.

 

Polski dokument podróży dla cudzoziemca jest ważny przez okres 1 roku od dnia jego wydania, a w okresie swojej ważności uprawnia cudzoziemca do wielokrotnego przekraczania granicy w strefie Schengen, jak również poza nią.

 

Warto zaznaczyć, iż wydanie cudzoziemcowi polskiego dokumentu podróży nie oznacza nadania obywatelstwa, ani nie zwalnia go z obowiązku podjęcia działań zmierzających do uzyskania przez niego dokumentu podróży. Podróżując, cudzoziemcy posiadający polski dokument podróży zobowiązani są do każdorazowej weryfikacji zasad wjazdu dla obywateli swojego kraju pochodzenia.

 

W świetle art. 258 Ustawy, polski dokument podróży zostanie cofnięty, gdy m.in. cudzoziemiec nabył obywatelstwo polskie, cofnięto mu zezwolenie na pobyt stały, czasowy ze względu na inne okoliczności lub rezydenta długoterminowego UE, gdy pozbawiono go ochrony uzupełniającej albo też otrzymał on dokument podróży.

 

Wyjątkiem w niniejszym postępowaniu jest sytuacja prawna obywateli Białorusi, dla których wprowadzono pewne uproszczenia na podstawie nowelizacji Ustawy oraz odpowiednich rozporządzeń, które weszły w życie 1 lipca 2023 r.

 

Najważniejszą zmianą jest poszerzenie katalogu tytułów pobytowych dla obywateli białoruskich o zezwolenia na pobyt czasowy inne niż zezwolenie ze względu na inne okoliczności, udzielone w związku ze wcześniejszym pobytem na podstawie wizy humanitarnej. Na przykład, Białorusin, przebywający w Polsce na podstawie jednolitego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, będzie uprawniony do udzielenia mu polskiego dokumentu podróży. Niestety, nadal nie ma możliwości wnioskowania  o dokument, jeśli podstawą pobytu jest wiza.

 

Kolejnym ułatwieniem jest zniesienie obowiązku posiadania dokumentu podróży przed złożeniem wniosku o polski dokument podróży.

 

Dodatkowo dla obywateli Białorusi został zniesiony obowiązek uzasadnienia niemożności otrzymania nowego dokumentu w państwie pochodzenia. Tym samym nie ma konieczności potwierdzenia ani udowodnienia owej niemożności.

 

Uproszczeniem również jest zwolnienie obywateli białoruskich z obowiązku uiszczenia opłaty za wydanie polskiego dokumentu podróży dla cudzoziemca. Osobom, którzy przed datą nowelizacji zawnioskowali i dokonali wpłatę za rozpatrzenie ich wniosku, a którym do dnia 30 czerwca 2023 r. dokument nie został wydany, wojewoda zwraca się uiszczoną opłatę.

 

 

Więcej informacji o polskich dokumentach podróży uzyskasz w Wydziale Spraw Cudzoziemców Urzędu Wojewódzkiego właściwym ze względu na miejsce zamieszkania cudzoziemca. Wzór wniosku o wydanie polskiego dokumentu podróży jest dostępny na stronie internetowej Urzędu do Spraw Cudzoziemców: https://www.gov.pl/web/udsc/nowy-wzor-wniosku-o-wydanie-polskiego-dokumentu-podrozy-dla-cudzoziemca  

 

 

Źródła:

 

Polski dokument podróży dla cudzoziemca

  1. pl
  2. en
  3. ru
  4. uk

Twoje wsparcie pozwoli nam kontynuować
bezpłatną pomoc prawną dla uchodźców w Polsce!

KRS: 0000113676

Nr konta: 65 1160 2202 0000 0000 4950 8531